آکادمی والیبال ققنوس وبسایت آکادمی والیبال ققنوس
در والیبال، لیبرو (Libero) به بازیکنی متخصص در دفاع گفته می شود. پست تدافعی لیبرو در والیبال اصلا” از همان پست لیبرو در ورزش فوتبال گرفته شده است. پستی که توسط فرانس بکن بایر (Franz Beckenbauer) بازیکن اسبق تیم ملی فوتبال آلمان در دهه هفتاد میلادی شکل پیدا کرد و به جهان فوتبال معرفی شد.
فدراسیون جهانی والیبال (FIVB) در سال ۱۹۹۸ رسما” پست لیبرو را در ورزش والیبال تعریف کرد. به دلیل آنکه این پست، پستی دفاعی تلقی می شد و بازیکنی که در این پست بازی می کرد نقشش شبیه بازیکن لیبرو یا همان Sweeper در فوتبال بود، این پست همان لیبرو نام گذاری شد.
اما این پست از محدودیتهایی برخوردارست که فدراسیون جهانی والیبال، این محدودیتها را این چنین تعریف می کند:
– هر تیم این حق را دارد که حداکثر دو بازیکن لیبرو داشته باشد که یکی از آنها حق حضور در زمین را دارد.
– بازیکن لیبرو می بایست از لباسی استفاده کند که رنگ آن با دیگر هم تیمی ها متضاد باشد
– لیبرو اجازه زدن سرو (سرویس)، دفاع کردن و یا سعی در دفاع کردن توپ را ندارد
– تعویض بازیکن لیبرو جزو تعویضی های بازی به حساب نمی رود، که بدین صورت تعداد تعویض در این پست نا محدود است.اما تعویض او می بایست فقط زمانی صورت گیرد که توپ خارج از زمین است و یا بازی به هر دلیلی متوقف است –
یک لیبرو اجازه شرکت در یک ضربه تهاجمی را ندارد) لیبرو حق حمله ندارد ونمی تواند در حمله تهاجمی شرکت کند اما اگر به طور تحمیلی مجبور شد می تواند پاس حمله بدهد به شرط اینکه شرایط خاصی را رعایت کند)
– لیبرو حق ندارد به بازیکن های جلو اضافه شود وهمیشه جزء سه نفر عقب زمین است یک لیبرو مانند بازیکنان دیگر دارای شماره خاص خود است.او می تواند همچنین کاپیتان تیم نیز باشد. خصوصیات دفاعی معمولا” لیبرو بازیکنی متخصص در وظایف دفاعی در منطقه back row است. او قابلیت آنرا دارد که توپهای ضربه زده شده جهت کسب امتیاز از سمت حریف را جمع کرده و آنها را به سمت بازیکنان خودی کنترل کند تا آنها با توپهای کنترل شده تدارک حمله را ببینند. این بازیکن معمولا” از قدرت خوبی جهت دفع و جمع کردن ضربات برخوردارست.
او هچنین باید از سرعت خوبی برای حرکت خود در زمین بویژه در خط عرضی برخوردار باشد. لیبرو حالت تعدیل در بازکن مهاجم بوجود می آورد یعنی بازیکن مهاجمی که سه دور در خط جلو بازی می کند وبه صورت چرخشی باید به عقب بازگردد، با ورود لیبرو به جای آن سه دور می تواند به راحتی بر روی نیمکت استراحت کند. والیبال از سرعت بالایی برخور دار است چون تنها ورزشی است که توپ آن با زمین بر خورد نمی کند واگر توپی به زمین برخورد کرد به اصطلاح مرده است.
برای همین با توجه به بلندی قد بازکنان واینکه همیشه آنها با این مشکل روبرو بودند که برروی توپهای زمینی بسیار ضعف داشتند، لیبرو با چابکی خاص خود این ضعف را جبران می کند. در قدیم بهترین مدافعان داخل میدان پاسورها بودند چون از قدرت انعطاف و چابکی برتری نسبت به مهاجمان برخوردار بودند. این روش را تیم آمریکا در سال ۱۹۸۸ در المپیک سئول ابداع کرد. که با ورود بازیکنی چابک به نام اریک ساتو ضعف عقب زمین خود را جبران می کرد . بهترین لیبروها از بهترین لیبرو های مرد جهان می توان به سرجیو سانتوز (Sergio Santos) از تیم والیبال برزیل و از بهترینهای زن جهان، می توان پاولا کاردولو (Paula Cardullo) از تیم ملی زنان ایتالیا اشاره کرد. در ایران نیز می توان به عبدالرضا علیزاده ، فرهاد ظریف و مرندی لیبرو های تیم ملی والیبال اشاره کرد.
(ا. حسنی )
